Takım Formasyonu ve Liderlik

Hepimiz öyle veya böyle bir takımın parçasıyız. Projelerde hepimiz proje takımlarıyla çalışıyoruz. Proje bazlı takımlar, kuruluyor, çalışıyor, işlerini bitiriyor ve dağılıyor. Bütün takımların aslında aynı aşamalardan geçerek şekillendiğini biliyor muydunuz? Bruce Tuckman’ın bu konuyu ele alan teorisine göre tüm takımlar aynı evrelerden geçiyor, bunlar: Şekillenme (Forming), Çatışma (Storming), Durulma (Norming), Üretme (Performing), Dağılma (Adjourning). Şekillenme aşamasında ekip üyeleri birbirini tanımaya çalışır. Çatışma aşamasında takım üyeleri, takıma kendini kabul ettirmeye çabalar, bu esnada ağırlıkla baskın takım üyelerinin başını çektiği çatışmalar olur. Durulma aşamasında ekip birbirini tanımış ve kabullenmiştir; üretkenlik artmaya başlar. Üretme aşamasında artık ekip en verimli aşamaya gelmiştir ve işe odaklanmıştır. Dağılma evresinde ise işlerin tamamlanması ile takımın üyelerinin eski durumlarına dönmesi gerçekleşir. Takımın bulunduğu duruma göre ihtiyaçları farklıdır, duruma göre farklı liderlik stilleri ile çalışmak en etkin sonuca götürür:

• Şekillenme aşamasında direktif verici liderlik takımı doğru yöne kanalize eder. Takım üyeleri ne yapılması gerektiğini bilmediği için özellikle taktiksel detayların ekibe net olarak gösterilmesi beklenir.
• Çatışma aşamasında dinleyen ve çatışmaların çözümüne motive eden liderlik en etkin sonuca götürür.
• Durulma aşamasında artık takım arasında uyum yükselmiştir, taktiksel amaçlar anlaşılmıştır, bu noktada takımı motive etmek için iddialı hedefler sunulması gerekir. Liderin detaylarla ilgilenmekten çok ileriyi gösteren konumda olması gerekir.
•  Üretme aşamasında de durulma aşamasındaki takıma olduğu gibi hedefler verilmesi en etkin sonucu verir. Bu aşamada liderlik stilinin direktif verici olmaktan çok delege edici yönü ağır basmalıdır.
• Dağılma aşamasında takım üyelerine mutlaka teşekkür edilmeli ve yeni çalışmalar için motive edilmelidir.

Proje takımlarında da bu aşamaları hep birlikte yaşıyoruz. Özellikle takımın iyi gözlenmesi ve hangi evrede olduğuna bağlı olarak doğru yaklaşım ile ekibin motive edilmesi projenize mutlaka katkı sağlayacaktır. Uyumlu takımlar ve üretken projelerde görev almanız dileğiyle.