19 Ağustos 2018 Pazar

Kişiselleştirilmiş Dünyalara Doğru

Yepyeni bir çağın eşiğindeyiz kişiselleşme çağı. Bugüne kadar bildiklerimizi unutacağımız, birçok şeyi yeniden öğreneceğimiz bir çağ olacak bu. Öyle ki hem sağlık, hem pazarlama, hem üretim, hem eğitim, hatta bilim bile, aklınıza ne gelirse gelsin hepsi ama hepsi kişiselleşmeden payına düşeni alacak. Hatta almaya başladı bile...


Sağlığımızı ele alalım. Hasta olduğumuzda bize çeşitli sorular sorulup farklı tetkikler yapılarak hastalığımız kategorize edildi, "grip", "nezle" vb. tanılar kondu. Ama herkeste grip aynı grip değildi. Kimi yatak döşek yatmadan toparlanamıyor, kimi ise birkaç hapşırık ile yatak yüzü görmeden üstesinden gelebiliyordu. Bunun gibi birçok farklı hastalık vakası tıp camiasının uzun süredir meşgul ediyordu ve yanıtları "kişiselleştirilmiş tıp-personalized medicine" oldu. Tedavide kişiye özgü sağlık geçmişi ve genetik özelliklerinin ön plana çıkacağı, herkese özelleşmiş reçetelerin yazılacağı bir döneme yaklaşıyoruz. 

Pazarlamayı ele alalım. Bir firma sizi müşteri olarak kaydettiğinde bizi hemen kategorize etti. Bu kategorilere göre bize pazarlama faaliyetleri yaptı, kampanyalar üretti. Reklamların ve kampanyaların bir çoğu ilgimizi çekmedi, çünkü bizim ihtiyaçlarımıza göre değildi. Pazarlama uzmanları da bunun üstesinden gelebilmek için strateji değiştirmeye başladı ve "kişiselleştirilmiş pazarlama-personalized marketing" yolunu keşfetti . Ne zamanki bize özelleşmiş kampanyalar görmeye başladık, daha ilgili davranmaya başladık. Hatta bunun başarısı ile bir sonraki ihtiyacımızı tahmin edip bize göre reklam/tanıtım/kampanya gönderen firmaları yakın dönemde çok sık göreceğimiz günler geliyor.

Pazarlama ve satış kişiselleşirken üretimin de yanıtı kişiselleştirilmiş ürünler olacak elbette. Hatta bunun öncü adımlarının bir örneğini otomobil alırken yaşıyoruz. Araç seçmek yetmiyor, bize özel konfigürasyon da yapmamız bekleniyor. Eskiden sadece renk seçebilirken şimdi yüzlerce farklı kombinasyonda araç belirlenebiliyor. Dahası sizin seçtiğiniz özelliklere uygun araç size özel üretiliyor. "Kişiselleştirilmiş üretim-personalized production" ve "kişiselleştirilmiş ürün-personalized product" kavramlarını sık sık duyacağız.

Eğitime bakınca da durum farklı değil. Standart müfredatın sunulduğu, buna göre ortak sınavlarda yüksek not almanın başarı sayıldığı bir eğitim dönemi yakında kapanacak. Bunun yerine ihtiyaca göre eğitimin içeriğinin belirlendiği, kitlesel değil bireysel eğitimin verildiği/alındığı "kişiselleştirilmiş öğrenme-personalized learning" çağına giriyoruz. Herkesin farklı ihtiyacı, farklı ilgi alanları, farklı motivasyonu, farklı geçmişi olduğunu bilerek eğitim planlanması başladı bile ve daha da yayılacak.

Her şeye kişiselleştirme penceresi ile bakarken bilim de üzerinde çalıştığı problemleri kişiselleştirilmiş dünya gözlüğü ile yeniden düzenleyecek. Bunun da öncü adımları özellikle insanı inceleyen bilim dallarında atılmaya başladı bile. Dijital dünyamız, internetimiz ve sanal dünyamız bile kişiselleşecek. Ne seviyorsak neye ihtiyaç duyuyorsak ona göre uyarlanacak.

Her şeyin kişiselleşmesi ile ne mi olacak? Her birimizin bize özelleşmiş şekilde ihtiyaçlarımızın karşılandığı, kendimize özgü birer dünyamız olacak. Farklılıklarımızın tadını çıkaracağız. Kişiselleşme ile hayat kalitemiz ve konforumuz artacak. Henüz tam yanıtı bulunmayan sorular ise 
  • Kişiselleşme ile sosyalleşme çelişecek ve insanlar birbirlerinden uzaklaşacak mı? 
  • Kişiselleşme ile mutluluğumuz artacak mı?
Bunların yanıtları henüz yok, yaşayıp birlikte göreceğiz.

Kaynakça:
  1. Ariker M. ve arkadaşları (2015) How Marketers Can Personalize at Scale. Harward Business Review.
  2. Tantry S. (2016) Making Personalized Marketing Work. Harward Business Review.
  3. Personalized Medicine Coalition (2009) The Age of Personalized Medicine.
  4. Greene P. (2018). Personalized Learning Wants to Get Very Personal. Forbes. 
  5. Dore B.P. ve arkadaşları (2016) Toward a Personalized Science of Emotion Regulation. Soc Personal Psychol Compass. 
  6.  Swavy S.H. () The Internet of Me: Creating a Personalized Web Experience. Wired.